عملکرد و برنامه کودهی زعفران
برنامه کوددهی زعفران با کود اکتیو پلاس فارمونتی
با توجه به نیازهای غذایی ویژه زعفران و شرایط اقلیمی خشک و نیمهخشک خراسان، برنامه زیر بر پایه اصول علمی، آزمایشهای میدانی و خصوصیات کود اکتیو پلاس (NPK 10-5-5 حاوی ریز مغذیها و مواد معدنی فعال) طراحی شده است.
ویژگیهای خاک خراسان و نیازهای زعفران:
- خاک غالب: لومی-رسی با pH 7.5-8.5 (قلیایی) و CEC پایین (۱۰-۱۵ cmol/kg).
- نیازهای کلیدی زعفران:
- فسفر (P): برای توسعه پیاز (کورم) و گلدهی.
- پتاسیم (K): افزایش مقاومت به خشکی و کیفیت کلاله.
- روی (Zn) و بور (B): بهبود جوانهزنی و گردهافشانی.
- آهن (Fe): جلوگیری از کلروز در خاکهای قلیایی.
مراحل کوددهی و برنامه زمانبندی
مرحله: آمادهسازی خاک
زمان: مرداد-شهریور
هدف: افزایش ماده آلی و CEC
روش مصرف: چالکود + اختلاط خاک
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر + ۱۰ تن کود دامی
مرحله: کاشت پیاز
زمان: شهریور-مهر
هدف: تحریک ریشهزایی
روش مصرف: آبیاری اولیه
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر در هکتار
مرحله: شکوفهدهی
زمان: آبان-آذر
هدف: افزایش تعداد گل و کیفیت
روش مصرف: محلولپاشی برگ
مقدار مصرف: ۵ لیتر در ۱۰۰۰ لیتر آب
مرحله: رشد رویشی
زمان: دی-بهمن
هدف: تقویت برگ و ذخیره کورم
روش مصرف: آبیاری
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر در هکتار
مرحله: تغذیه پس از برداشت
زمان: فروردین-اردیبهشت
هدف: توسعه کورمهای دختری
روش مصرف: آبیاری
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر در هکتار
برنامه کودهی مزارع زعفران بر اساس سن
مزارع زعفران نوزاد
آب اول:
اکتیو پلاس فارمونتی
زاچ آب-آب دوم:
اسید هیومیک مایع+ اکتیو پلاس فارمونتی
محلول پاشی:
مرحله اول دی ماه اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی
محلول پاشی:
مرحله دوم اواخر دی - جلبک دریایی+ فسفر روی مایع + سیلیکات پتاسیم
محلول پاشی:
مرحله سوم هفته سوم بهمن گوگرد+ اسید آمینه+ اسید هیومیک با درصد کم+ اکتیو پلاس فارمونتی
-----------------------------------------------------------
مزارع جوان ۱ الی ۴ ساله
آب اول:
اکتیو پلاس فارمونتی
زاچ آب-آب دوم:
اسید هیومیک مایع+ اکتیو پلاس فارمونتی
محلول پاشی:
مرحله اول دی ماه - اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی+ سیلیکات پتاسیم
محلول پاشی:
محله دوم اواخر دی- اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی+ گوگرد
محلول پاشی:
مرحله سوم هفته سوم بهمن - اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی
-----------------------------------------------------------
مزارع ۵ سال به بالای متراکم
آب اول:
اکتیو پلاس فارمونتی
زاچ آب-آب دوم :
اکتیو پلاس فارمونتی+ اسید هیومیک مایع+ اسید آمینه
محلول پاشی:
مرحله اول دی ماه - اکتیو پلاس فارمونتی
فواید کود اکتیو پلاس برای زعفران
۱. بهبود جوانهزنی گل:
- افزایش ۳۰٪ تعداد گل در هکتار با تأمین روی و بور.
- کاهش ۴۰٪ ریزش گلها با تقویت دیواره سلولی توسط سیلیس.
۲. تقویت کورمها:
- افزایش وزن کورم از ۸ به ۱۲ گرم با جذب فسفر و پتاسیم.
- کاهش پوسیدگی کورم با کنترل قارچهای خاکزی توسط مس.
۳. مقاومت به خشکی:
- بهبود ظرفیت نگهداری آب خاک با بنتونیت و زئولیت.
- کاهش ۲۵٪ نیاز آبیاری در خاکهای شنی خراسان.
۴. کنترل آفات:
- کاهش ۵۰٪ جمعیت کنه تارعنکبوتی با اسیدیته پایین (pH ≈ ۳).
- جلوگیری از شیوع بیماریهای قارچی (مثل فوزاریوم) .
ملاحظات فنی برای خراسان
- خاکهای قلیایی: پیش از مصرف، pH آب آبیاری را با اسید سولفوریک رقیق به ۶٫۵-۷ کاهش دهید.
- خاکهای شنی: مصرف کود را در ۲ نوبت (نصف مقدار در هر مرحله) تقسیم کنید تا از آبشویی جلوگیری شود.
- تداخل با سموم: حداقل ۴۸ ساعت فاصله بین مصرف کود و سموم قارچکش رعایت شود.
نتایج میدانی (بر پایه آزمایش در تربت حیدریه):
تعداد گل در هکتار
قبل از مصرف: ۱٫۵ میلیون
بعد از مصرف: ۲ میلیون
وزن خشک کلاله (kg/ha)
قبل از مصرف: ۸-۱۰
بعد از مصرف: ۱۲-۱۵
اندازه کورم (گرم)
قبل از مصرف: ۷-۹
بعد از مصرف: ۱۱-۱۳
شیوع بیماریها (%)
قبل از مصرف: ۳۵
بعد از مصرف: ۱۰
جمعبندی
کود اکتیو پلاس با ترکیب عناصر ماکرو، میکرو و مواد معدنی فعال، به عنوان یک راهکار علمی و اقتصادی برای کشت زعفران در شرایط سخت خراسان پیشنهاد میشود. این برنامه کوددهی بر اساس نیازهای فیزیولوژیکی زعفران و آزمایشهای میدانی در منطقه تنظیم شده و قابلیت تطبیق با شرایط خاکهای مختلف را دارد.
توصیه نهایی:
- انجام آزمایش خاک پیش از شروع برنامه کوددهی.