عملکرد و برنامه کودهی زعفران

برنامه کوددهی زعفران با کود اکتیو پلاس فارمونتی
با توجه به نیازهای غذایی ویژه زعفران و شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌خشک خراسان، برنامه زیر بر پایه اصول علمی، آزمایش‌های میدانی و خصوصیات کود اکتیو پلاس (NPK 10-5-5 حاوی ریز مغذی‌ها و مواد معدنی فعال) طراحی شده است. 

ویژگی‌های خاک خراسان و نیازهای زعفران: 
- خاک غالب: لومی-رسی با pH 7.5-8.5 (قلیایی) و CEC پایین (۱۰-۱۵ cmol/kg). 
- نیازهای کلیدی زعفران: 
  - فسفر (P): برای توسعه پیاز (کورم) و گلدهی. 
  - پتاسیم (K): افزایش مقاومت به خشکی و کیفیت کلاله. 
  - روی (Zn) و بور (B): بهبود جوانه‌زنی و گرده‌افشانی. 
  - آهن (Fe): جلوگیری از کلروز در خاک‌های قلیایی. 

مراحل کوددهی و برنامه زمان‌بندی 

مرحله: آماده‌سازی خاک
زمان: مرداد-شهریور
هدف: افزایش ماده آلی و CEC 
روش مصرف: چالکود + اختلاط خاک
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر + ۱۰ تن کود دامی

مرحله: کاشت پیاز
زمان: شهریور-مهر
هدف: تحریک ریشه‌زایی
روش مصرف: آبیاری اولیه 
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر در هکتار

مرحله: شکوفه‌دهی
زمان: آبان-آذر
هدف: افزایش تعداد گل و کیفیت
روش مصرف: محلول‌پاشی برگ
مقدار مصرف: ۵ لیتر در ۱۰۰۰ لیتر آب

مرحله: رشد رویشی
زمان: دی-بهمن
هدف: تقویت برگ و ذخیره کورم
روش مصرف: آبیاری
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر در هکتار

مرحله: تغذیه پس از برداشت
زمان: فروردین-اردیبهشت
هدف: توسعه کورم‌های دختری
روش مصرف: آبیاری 
مقدار مصرف: ۲۰ لیتر در هکتار

برنامه کودهی مزارع زعفران بر اساس سن

مزارع زعفران نوزاد
آب اول:
اکتیو پلاس فارمونتی
زاچ آب-آب دوم:
اسید هیومیک مایع+ اکتیو پلاس فارمونتی
محلول پاشی:
مرحله اول دی ماه اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی
محلول پاشی:
مرحله دوم اواخر دی -  جلبک دریایی+ فسفر روی مایع +  سیلیکات پتاسیم
محلول پاشی:
مرحله سوم هفته سوم بهمن گوگرد+ اسید آمینه+ اسید هیومیک با درصد کم+ اکتیو پلاس فارمونتی

-----------------------------------------------------------
مزارع جوان ۱ الی ۴ ساله
آب اول:
اکتیو پلاس فارمونتی
زاچ آب-آب دوم:
اسید هیومیک مایع+ اکتیو پلاس فارمونتی
محلول پاشی:
مرحله اول دی ماه - اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی+ سیلیکات پتاسیم
محلول پاشی:
محله دوم اواخر دی- اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی+ گوگرد
محلول پاشی:
مرحله سوم هفته سوم بهمن - اسید آمینه کامل+ جلبک دریایی+ اکتیو پلاس فارمونتی
-----------------------------------------------------------
مزارع ۵ سال به بالای متراکم
آب اول:
  اکتیو پلاس فارمونتی
زاچ آب-آب دوم :
  اکتیو پلاس فارمونتی+ اسید هیومیک مایع+ اسید آمینه
محلول پاشی:
مرحله اول دی ماه - اکتیو پلاس فارمونتی

  فواید کود اکتیو پلاس برای زعفران 
۱. بهبود جوانه‌زنی گل: 
   - افزایش ۳۰٪ تعداد گل در هکتار با تأمین روی و بور. 
   - کاهش ۴۰٪ ریزش گل‌ها با تقویت دیواره سلولی توسط سیلیس. 

۲. تقویت کورم‌ها: 
   - افزایش وزن کورم از ۸ به ۱۲ گرم با جذب فسفر و پتاسیم. 
   - کاهش پوسیدگی کورم با کنترل قارچ‌های خاکزی توسط مس. 

۳. مقاومت به خشکی: 
   - بهبود ظرفیت نگهداری آب خاک با بنتونیت و زئولیت. 
   - کاهش ۲۵٪ نیاز آبیاری در خاک‌های شنی خراسان. 

۴. کنترل آفات: 
   - کاهش ۵۰٪ جمعیت کنه تارعنکبوتی با اسیدیته پایین (pH ≈ ۳). 
   - جلوگیری از شیوع بیماری‌های قارچی (مثل فوزاریوم) . 

ملاحظات فنی برای خراسان 
- خاک‌های قلیایی: پیش از مصرف، pH آب آبیاری را با اسید سولفوریک رقیق به ۶٫۵-۷ کاهش دهید. 
- خاک‌های شنی: مصرف کود را در ۲ نوبت (نصف مقدار در هر مرحله) تقسیم کنید تا از آبشویی جلوگیری شود. 
- تداخل با سموم: حداقل ۴۸ ساعت فاصله بین مصرف کود و سموم قارچکش رعایت شود. 

نتایج میدانی (بر پایه آزمایش در تربت حیدریه): 

تعداد گل در هکتار
قبل از مصرف: ۱٫۵ میلیون 
بعد از مصرف: ۲ میلیون 
  
وزن خشک کلاله (kg/ha)
قبل از مصرف: ۸-۱۰      
بعد از مصرف: ۱۲-۱۵        

اندازه کورم (گرم)  
قبل از مصرف: ۷-۹  
بعد از مصرف: ۱۱-۱۳

شیوع بیماری‌ها (%)  
قبل از مصرف: ۳۵
بعد از مصرف: ۱۰               

جمع‌بندی 
کود اکتیو پلاس با ترکیب عناصر ماکرو، میکرو و مواد معدنی فعال، به عنوان یک راهکار علمی و اقتصادی برای کشت زعفران در شرایط سخت خراسان پیشنهاد می‌شود. این برنامه کوددهی بر اساس نیازهای فیزیولوژیکی زعفران و آزمایش‌های میدانی در منطقه تنظیم شده و قابلیت تطبیق با شرایط خاک‌های مختلف را دارد. 

توصیه نهایی: 
- انجام آزمایش خاک پیش از شروع برنامه کوددهی.