برنامه کوددهی گردو در ایران
برنامه تغذیه سالیانه گردو (Juglans regia L.) – تنظیمشده بر اساس کودهای مایع فارمونتی و نیاز فیزیولوژیک گردو در اقلیمهای مختلف ایران
(قابل اجرا برای باغات گردو در مناطق کوهستانی و نیمهخشک ایران: خراسان، همدان، کردستان، کرمانشاه، لرستان، فارس، آذربایجان و چهارمحال)
اهداف
افزایش رشد رویشی و گلدهی، افزایش تشکیل و پرشدگی مغز، بهبود وزن و رنگ مغز، کاهش پوکی، افزایش مقاومت به سرما و خشکی، اصلاح خاکهای آهکی و افزایش جذب عناصر کممصرف در pH بالا.
ویژگیهای فیزیولوژیک
درخت گردو دارای ریشه عمیق و رشد کند در سالهای اولیه است و در خاکهای سنگین یا قلیایی دچار کمبود آهن، روی، کلسیم و پتاسیم میشود.
عمدهترین نیاز تغذیهای در سه دوره است:
- شروع رشد و بیداری (اواخر اسفند تا فروردین)
- تشکیل و پرشدگی مغز (خرداد تا مرداد)
- پس از برداشت برای بازسازی ریشه و جوانهها (مهر تا آبان)
شرایط خاک
| نوع خاک | ویژگی | راهکار اصلاحی |
|---|---|---|
| pH 6.5–7.5 | مناسب | اجرای برنامه پایه کافی است. |
| pH 7.5–8.5 | قلیایی متوسط | پرولومیک ۵ L هر ۴۵ روز. |
| pH بالاتر از ۸.۵ یا خاک شور | جذب پایین عناصر | اسید سولفونیک ۳–۵ L در هر آبیاری دوم. |
برنامه ماهبهماه گردو (کشت آبی)
| ماه | فاز رشدی | کود فارمونتی / مکمل | روش مصرف | مقدار مصرف | توضیح فنی |
|---|---|---|---|---|---|
| اسفند | بیداری و فعالسازی ریشه | فسفامید + پرولومیک | آبیاری | هرکدام ۵ L/ha | تحریک ریشه و آزادسازی فسفر برای رشد اولیه |
| فروردین | رشد رویشی و آغاز گلدهی | اکتیو پلاس + بایومکس | آبیاری | اکتیو پلاس ۱۰ L + بایومکس ۵ L/ha | افزایش رشد شاخه و برگ و تحریک گل نر و ماده |
| اردیبهشت | تشکیل میوه و گردهافشانی | اکتیو پلاس + فسفامید | آبیاری | اکتیو پلاس ۱۰–۱۵ L + فسفامید ۵ L/ha | افزایش تشکیل میوه و کاهش ریزش اولیه |
| خرداد | رشد مغز | زاپستو (6-8-25+TE) + پتاسیمکس | آبیاری | هرکدام ۵ L/ha | تقویت مغز، بهبود رنگ و افزایش وزن دانه |
| تیر–مرداد | پرشدگی مغز | اکتیو پلاس + پتاسیمکس + کلبومکس | آبیاری | اکتیو پلاس ۱۰ L + پتاسیمکس ۵ L + کلبومکس ۵ L/ha | افزایش انتقال قند، سفتی پوسته و وزن مغز |
| شهریور | رسیدگی نهایی و آمادهسازی برداشت | پتاسیمکس + بایومکس | آبیاری | هرکدام ۵ L/ha | افزایش روغن، رنگ و کیفیت مغز |
| مهر–آبان (پس از برداشت) | بازسازی ریشه و خاک | پرولومیک + اسید سولفونیک | آبیاری | پرولومیک ۵ L + اسید سولفونیک ۳–۵ L/ha | بهبود خاک، ترمیم ریشه و ذخیره مواد غذایی برای فصل بعد |
محلولپاشی تکمیلی
| زمان | ترکیب | مقدار در ۱۰۰۰ L آب | هدف |
|---|---|---|---|
| پیش از گلدهی | اکتیو پلاس + بایومکس | ۲ + ۲ L | افزایش گردهافشانی و رشد برگ |
| پس از تشکیل میوه | زینک پلکس + منگارد | ۱ + ۱ L | افزایش سبزینگی و رشد مغز |
| رشد مغز | پتاسیمکس + کلبومکس | ۲ + ۲ L | افزایش سفتی پوسته و کاهش پوکی |
| پس از برداشت | اکتیو پلاس | ۳ L | بازسازی شاخهها و جوانههای گلدار |
توضیحات فنی محصولات
- اکتیو پلاس: کود کلیدی رشد، گلدهی و پرشدگی مغز (۴۰–۵۰ L/ha سالانه).
- فسفامید: تأمین فسفر محلول، بهبود ریشهزایی و افزایش جذب عناصر.
- بایومکس: افزایش فتوسنتز، سبزینگی و تحمل گرما.
- زاپستو: تأمین پتاسیم و ریزمغذی برای رشد مغز و رنگ مغز گردو.
- پتاسیمکس: منبع اصلی پتاسیم برای افزایش قند و روغن مغز.
- کلبومکس: تأمین کلسیم نیترات، افزایش سفتی پوسته و کاهش پوکی.
- پرولومیک: اصلاح خاک و افزایش جذب در خاکهای قلیایی.
- زینک پلکس و منگارد: تأمین روی و منگنز برای افزایش فعالیت آنزیمی و رشد برگ.
- اسید سولفونیک: تنظیم pH و افزایش جذب آهن و عناصر کممصرف.
کودهای پایه (در صورت نیاز)
- کود دامی پوسیده: ۱۰–۱۵ تن/ha در زمستان.
- اوره: ۱۵۰–۲۰۰ kg/ha در دو نوبت (فروردین و خرداد).
نتیجه مورد انتظار
- افزایش باردهی ۲۰–۲۵٪
- افزایش وزن مغز تا ۱۵٪
- کاهش پوکی تا ۳۰٪
- بهبود رنگ و طعم مغز
- افزایش مقاومت به سرما و خشکی
- افزایش یکنواختی در باردهی سالانه
در باغهای گردوی مناطق سردسیر، مصرف اکتیو پلاس در دو نوبت (فروردین و اواسط تیر) و پرولومیک + اسید سولفونیک پس از برداشت، بیشترین تأثیر را در کاهش سرمازدگی و افزایش عملکرد سال بعد نشان داده است.