برنامه کوددهی بادام در ایران
برنامه تغذیه سالیانه بادام (Prunus amygdalus L.) – بر اساس کودهای مایع فارمونتی و نیاز فیزیولوژیک درخت در مناطق خشک و نیمهخشک ایران
(قابل اجرا برای ارقام مامایی، سفید، شاهرودی، ربیعی و سنگی در استانهای فارس، خراسان، کرمان، یزد، اصفهان و آذربایجان)
اهداف
افزایش گلدهی و تشکیل میوه، کاهش ریزش گل در سرمای بهاره، افزایش پرشدگی مغز و درصد روغن، کاهش پوکی و شکاف پوسته، اصلاح خاکهای قلیایی، افزایش مقاومت به خشکی و گرما، بهبود رنگ و طعم مغز.
ویژگیهای فیزیولوژیکی
بادام درختی زودگل و حساس به سرمای دیررس است، بنابراین نیاز به تغذیه متعادل در مراحل قبل از گلدهی دارد.
درخت در خاکهای آهکی ایران غالباً دچار کمبود روی، بور، کلسیم و پتاسیم است که باعث ریزش گل و پوکی مغز میشود.
شرایط خاک
| نوع خاک | ویژگی | راهکار اصلاحی |
|---|---|---|
| pH 6.5–7.5 | مناسب | اجرای برنامه پایه کفایت دارد. |
| pH 7.5–8.5 | قلیایی متوسط | پرولومیک ۵ L/ha هر ۴۵ روز. |
| pH بالاتر از ۸.۵ یا خاک شور | جذب پایین عناصر | اسید سولفونیک ۳–۵ L در هر آبیاری دوم. |
برنامه ماهبهماه بادام (کشت آبی)
| ماه | فاز رشدی | کود فارمونتی / مکمل | روش مصرف | مقدار مصرف | توضیح فنی |
|---|---|---|---|---|---|
| بهمن–اسفند | بیداری ریشه و آمادهسازی برای گلدهی | فسفامید + پرولومیک | آبیاری | هرکدام ۵ L/ha | تحریک ریشه و افزایش مقاومت به سرمای دیررس |
| فروردین | گلدهی و تشکیل میوه | اکتیو پلاس + بایومکس | آبیاری | اکتیو پلاس ۱۰ L + بایومکس ۵ L/ha | افزایش گردهافشانی، تشکیل میوه و رشد برگ |
| اردیبهشت | رشد اولیه میوه | اکتیو پلاس + فسفامید | آبیاری | اکتیو پلاس ۱۰–۱۵ L + فسفامید ۵ L/ha | افزایش رشد میوه و کاهش ریزش اولیه |
| خرداد–تیر | پرشدگی مغز | زاپستو (6-8-25+TE) + پتاسیمکس + کلبومکس | آبیاری | هرکدام ۵ L/ha | افزایش رشد مغز، پوسته و درصد روغن |
| مرداد | رسیدگی نهایی | پتاسیمکس + کلبومکس | آبیاری | هرکدام ۵ L/ha | بهبود رنگ پوسته و جلوگیری از پوکی |
| شهریور–مهر (پس از برداشت) | احیای درخت و اصلاح خاک | پرولومیک + اسید سولفونیک | آبیاری | پرولومیک ۵ L + اسید سولفونیک ۳–۵ L/ha | بازسازی ریشه و افزایش مقاومت زمستانه |
محلولپاشی تکمیلی
| زمان | ترکیب | مقدار در ۱۰۰۰ L آب | هدف |
|---|---|---|---|
| پیش از گلدهی | اکتیو پلاس + بایومکس | ۲ + ۲ L | افزایش گلدهی و گردهافشانی |
| پس از گلدهی | زینک پلکس + منگارد | ۱ + ۱ L | تقویت رشد برگ و جلوگیری از کلروز |
| پرشدگی مغز | پتاسیمکس + کلبومکس | ۲ + ۲ L | افزایش درصد روغن و استحکام پوسته |
| پس از برداشت | اکتیو پلاس | ۳ L | ترمیم شاخهها و تحریک جوانههای سال آینده |
توضیحات فنی محصولات
- اکتیو پلاس: تقویتکننده رشد و گلدهی (۴۰–۵۰ L/ha سالانه).
- فسفامید: افزایش ریشهزایی و فراهمی فسفر.
- بایومکس: افزایش سبزینگی و فتوسنتز در شرایط گرما.
- زاپستو: تأمین پتاسیم و عناصر ریزمغذی برای رشد مغز.
- پتاسیمکس: افزایش قند، وزن و چربی مغز.
- کلبومکس: افزایش کلسیم و سفتی پوسته بادام.
- پرولومیک: اصلاح ساختار خاک و افزایش جذب عناصر.
- زینک پلکس و منگارد: تأمین روی و منگنز برای رشد برگ و گل.
- اسید سولفونیک: کاهش pH خاک و افزایش کارایی کودها.
کودهای پایه (در صورت نیاز)
- کود دامی پوسیده: ۸–۱۰ تن/ha در زمستان.
- اوره: ۱۰۰–۱۵۰ kg/ha در دو نوبت (فروردین و خرداد).
نتیجه مورد انتظار
- افزایش باردهی ۲۰٪
- کاهش پوکی مغز تا ۳۰٪
- افزایش درصد چربی تا ۸٪
- افزایش مقاومت به سرمای دیررس و گرمای تابستان
- بهبود یکنواختی اندازه و رنگ مغز
در مناطق خشک مانند یزد و نایین، مصرف اکتیو پلاس در دو نوبت (فروردین و تیر) و پرولومیک + اسید سولفونیک پس از برداشت بیشترین تأثیر را در حفظ رشد و افزایش ماندگاری برگها نشان داده است.